Avrupa Birliği, Ukrayna üzerinden AB’ye Rus gazı getiren boru hattına Azerbaycan gazı sağlamayı planlıyor. Yıl sonunda sona erecek olan Ukrayna ile Rusya arasındaki gaz transit anlaşmasının ardından, AB bu boru hattını kullanmaya devam etmek için Azerbaycan’a başvurdu. Bu girişim, AB’nin enerji arz güvenliğini sağlama ve Rusya’ya olan bağımlılığını azaltma çabalarının bir parçası olarak görülüyor.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in kıdemli danışmanı Hikmet Hacıyev, POLITICO’ya verdiği röportajda, AB ve transit ülkelerinin konuyla ilgili olarak Azerbaycan’a ulaştığını ve süreci değerlendirdiklerini belirtti. Hacıyev, “Şu anda bu sürece nasıl katkıda bulunabileceğimiz konusunda farklı seçenekleri değerlendiriyoruz,” dedi. “Bir zaman çerçevesi belirtmekten kaçınırım, ancak bu çağrıyı ciddiye aldık çünkü bu, Avrupa enerji güvenliği meselesidir.”
Bu teklif, Slovakya ve Macaristan gibi uzun süredir bu boru hattına güvenen bazı AB ülkelerinde artan endişeler nedeniyle ortaya çıktı. Bu ülkeler, sanayi ve evlerin ısınması için bu boru hattına bağımlı durumda. Orta Avrupa ülkelerinden bir diplomat, “Ukrayna üzerinden geçişin sona ermesiyle ilgili mevcut altyapı darboğazları nedeniyle tedarik güvenliği riskleri görüyoruz,” dedi.
AB Komisyonu’nun enerji politikası sözcüsü Tim McPhie, POLITICO’ya yaptığı açıklamada, “Komisyon, alternatif tedarikler ve güzergahlar bulmak için etkilenen üye devletlerle çok yakından çalışıyor,” dedi. Bu durum, AB’nin enerji tedarikini çeşitlendirme ve Rusya’ya bağımlılığını azaltma çabalarının bir parçası olarak görülüyor.
AB’nin bu teklifi, Avrupa’nın enerji güvenliği konusundaki hassasiyetini ve Ukrayna ile olan karmaşık ilişkilerini bir kez daha gözler önüne seriyor. Azerbaycan gazının bu boru hattına dahil edilmesi, AB’nin enerji arzını güvence altına almak ve Rusya’nın enerji kaynaklarına olan bağımlılığını azaltmak için önemli bir adım olabilir. Ancak, bu planın hayata geçirilmesi için teknik ve diplomatik birçok engelin aşılması gerekecek.
